Begrijpend lezen

Begrijpend lezen volgt direct op het technisch lezen. Anders gezegd is het technisch lezen een harde voorwaarde om aan begrijpend lezen te beginnen. In groep 3 wordt begrijpend lezen vaak nog gekoppeld aan begrijpend luisteren, omdat kinderen nog niet in staat zijn zulke teksten zelf te lezen. Die worden voorgelezen. Vanaf groep 4 wordt begrijpend lezen als vak getoetst op de Cito-toets begrijpend lezen en tellen de scores mee bij de advisering. Begrijpend lezen als vak gaat puur over begrip van wat er in de tekst staat, wat ook wel tekstbegrip wordt genoemd. Daarbinnen worden een aantal vaardigheden gezien die kinderen moeten beheersen. Bij de volgende alinea bespreken we de belangrijkste vaardigheden.


Vaardigheden bij begrijpend lezen

Bij begrijpend lezen gaat het om het begrijpen wat er in een tekst staat. Dat start met de inhoud van de tekst, dus antwoord kunnen geven op tekstgerichte vragen. Maar het gaat steeds verder dan vraag en antwoord. De leerlingen moeten op een gegeven moment ook de doelen van de auteur achterhalen en aangeven wat voor soort tekst het is. In de tekst kunnen meningen en feiten staan, welke de kinderen goed uit elkaar moeten kunnen halen en ook moeten ze argumenten vinden en onderbouwen. Tekstueel wordt er gevraagd naar verwijswoorden en signaalwoorden, maar wordt ook kritisch naar een tekst gekeken. Zo moeten kinderen verbeterpunten aan kunnen dragen, onderdelen en stukken kunnen herschrijven en - ook heel belangrijk - zelf een samenvatting kunnen maken.


Begrijpend lezen oefenen

Het vak begrijpend lezen is veel uitgebreider en belangrijker dan ouders beseffen. Vaak komen problemen met begrijpend lezen pas later aan bod. Kinderen lopen dan vast op bepaalde items, maar het is soms moeilijk om precies te achterhalen waar dat in zit. Beter is het om achterstanden te voorkomen en tijdig te beginnen met begrijpend lezen oefenen. Hoe kun je nu het beste oefenen voor begrijpend lezen? Daar zijn verschillende middelen voor. Zo zijn er goede oefenboeken, voor zowel groep 3, groep 4, groep 5, groep 6, groep 7 als groep 8 om de belangrijkste vaardigheden thuis nog eens te oefenen. Deze oefenboeken sluiten overigens naadloos aan aan bij de lesstof van school. Wie dat liever niet doet kan natuurlijk ook een kind meer laten lezen, want dat is ook een goede manier om begrijpend lezen te oefenen.


Over begrijpend lezen oefenen

Begrijpend lezen is verreweg een van de moeilijkste vakken die op de basisschool gegeven wordt en waar veel ouders en kinderen tegenaan lopen. De Cito-toets begrijpend lezen toets twee keer in een jaar de stand van kinderen op het gebied van tekstbegrip. De onderdelen bij begrijpend lezen zijn zeer breed. Van vragen over de tekst tot het maken van samenvattingen. Van het benoemen van meningen en feiten tot het benoemen van verwijswoorden. Dit alles komt ruimschoots aan bod tijdens de lessen begrijpend lezen. Ouders die willen oefenen met hun kind schaffen het beste een degelijk oefenboek aan, waarmee ze de lesstof van school nog eens goed nalopen. De ouder die dat niet wil doen kan er ook op aansturen dat een kind meer teksten gaat lezen, want begrijpend lezen verbeteren is vooral een kwestie van het veel doen.

"Begrijpend lezen oefenen hoeft niet moeilijk te zijn."


- Piet Jansen